Een paar dagen geleden vroeg ik het me nog af …. hebben vogels geen last van koude pootjes?
Nu kreeg ik de nieuwsbrief van de vogelbescherming en daarin staat precies deze vraag … toevallig.
Hier het antwoord van de Vogelbescherming
Krijgen vogels geen koude voeten in de winter?
Vogels hebben een mechanisme om de temperatuur in hun poten zo te regelen, dat deze een paar graden boven de omgevingstemperatuur blijft. Daarmee houden ze net voldoende warmte vast om de poten voor vastvriezen te behoeden.
Vogels hebben geen zweetklieren maar reguleren hun lichaamswarmte vooral via de mondholte en de onbevederde lichaamsdelen, zoals de pootjes. In de winter wordt een te groot warmteverlies door de pootjes voorkomen door een tegenstroomprincipe, dat zo vernuftig is dat het vanouds rete mirabilis (wondernet) wordt genoemd. Het warme slagaderlijke bloed dat vanuit het lichaam komt, stroomt in de poten zeer dicht langs het koude aderlijke bloed dat op de terugweg is naar het hart.
De warme bloedstroom kan zo zijn warmte efficiënt afstaan aan de terugkerende ader. Het slagaderlijke bloed raakt daarmee al een deel van zijn warmte kwijt voordat het bloed verder de poten instroomt en in contact komt met de koude buitenlucht. Op die manier blijft veel warmte voor het lichaam behouden.
In de winter ligt de terugkerende ader in de kern van de poot, zodat weinig warmte verloren gaat. In de zomer verplaatst deze ader zich naar de huid van de poot, zodat het bloed gemakkelijk de overtollige warmte kwijtraakt.
Het warmte verlies wordt in de winter nog verder beperkt doordat de bloedvaatjes dicht bij de naakte huid zich vernauwen. Op die manier blijft veel warmte voor het lichaam behouden.
Toch lopen vogels, zoals eenden en meeuwen, wel degelijk kans vast te vriezen wanneer ze langdurig stilstaan op het ijs. Meestal gaan de vogels op hun buik liggen en trekken vervolgens de poten op, tussen de buikveren.
Het bevederde lichaam is namelijk beter geïsoleerd dan de poten. Op de plaats waar de spieren beginnen, vlak boven het loopbeen, beginnen ook de veren. De naakte vogelpoten bevatten geen spieren, alleen pezen. Daarom is er weinig energie nodig in de poot. Als het koud is, kan de bloedtoevoer daarom beperkt blijven tot wat nodig is voor vervanging en aangroei van huid en nagels. Onder extreem koude omstandigheden trekken de bloedvatwanden zich samen zodat een minimum aan bloed door de poot stroomt, juist genoeg om niet af te sterven en niet te snel vast te vriezen aan de ijsvloer.
Welkom op Sandra's FOTOblog 
Mooi leerzaam stukje. Dankjewel. 🙂
Het roodborstje staat er prachtig op.
LikeGeliked door 1 persoon
Leuk, dat wist ik ook niet! Mooie foto’s ook weer 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
mooie fotos en een interesant verhaal,
voor de jaloerze personen;ik wil wel eens dat mijn pootjes wat kouder aanvoelden dan de buitentemperatuur Ha ha
GEMEEN HE !
wens je een prettige week.
LikeGeliked door 1 persoon
Ook ik ben jaloers op de vogels. Mijn handen en voeten zijn niet zo winterhard als ik het graag zou zien.
LikeGeliked door 1 persoon
Wat een leerzaam verhaal, inderdaad een ‘wondernet’ precies het juiste woord. Vogels zitten denk ik nog ingenieuzer dan wij in elkaar, wat een aderlijk systeem hebben ze. Nooit geweten en bedankt voor de info. De foto’s daarbij maken het geheel compleet.
Hier schijnt vandaag de zon met een helder blauwe lucht,het sneeuwen is gestopt en langzaam wordt alles groen. Ergens wel blij nu mijn pootje wat wankel is, maar aan de andere kant vind ik de sneeuwtijden zo geweldig genieten. Stil wit en sereen en de kou neem ik er graag bij, gewoon lekker dik inpakken. Al was die snijdende zeewind van de voorgaande dagen wel wat heftig. Lekker thuis met warme soep en een boek.Oh en de overheerlijke uitgebakken spekjes niet vergeten 😉 Nou weer heel wat bijgebabbeld, tot lees maar weer en fijne zondag! Liefs,Noon
LikeGeliked door 1 persoon
Interessant he , jaloers ben ik wel op die vogeltjes al moet ik zeggen dat het met mijn koude voetjes honderd procent mee valt , goed schoeisel en wol doen wonderen .
LikeGeliked door 1 persoon
Grappig dat juist die vraag behandelt werd!
Waarom hebben wij mensen dat niet? Zou mij een heleboel koude handen en voeten schelen.. 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Interessant om te lezen Sandra, de vogeltjes hoeven dus geen sokjes aan, waarom hebben wij ook niet zo’n mechanisme?
Groetjes van Edward.
LikeGeliked door 1 persoon
Wow een interressant blogje Sandra…en wat belangrijker is… ik heb weer wat geleerd…dank je wel voor je overdraagbare kennis die jij aan dit item hebt gewijdt…ik heb wat geleerd dat is waar …dank je wel lieve groetjes knuf Gerti
LikeGeliked door 1 persoon
Heel erg interessant log dit Sandra…. Je ziet inderdaad vogels een kuiltje graven in de sneeuw en er in duiken… zodat ze dan hun poten kunnen intrekken, begrijp ik nu… ze doen het ook allemaal… merels, koolmeesjes… spreeuwen… roodborstjes… heel interessant dit verhaal… en de foto van het roodborstje vind ik erg mooi.. Ik heb net het winterblad VOGELS binnen.. ga daar zo ook even in koekeloeren……. een eventuele fijne Sinterklaas en een mooi winterweekend….liefs van MOI
Agnès
LikeGeliked door 1 persoon