Archive for the ‘vogels’ Tag
Een paar dagen geleden vroeg ik het me nog af …. hebben vogels geen last van koude pootjes?

Nu kreeg ik de nieuwsbrief van de vogelbescherming en daarin staat precies deze vraag … toevallig.

Hier het antwoord van de Vogelbescherming
Krijgen vogels geen koude voeten in de winter?
Vogels hebben een mechanisme om de temperatuur in hun poten zo te regelen, dat deze een paar graden boven de omgevingstemperatuur blijft. Daarmee houden ze net voldoende warmte vast om de poten voor vastvriezen te behoeden.
Vogels hebben geen zweetklieren maar reguleren hun lichaamswarmte vooral via de mondholte en de onbevederde lichaamsdelen, zoals de pootjes. In de winter wordt een te groot warmteverlies door de pootjes voorkomen door een tegenstroomprincipe, dat zo vernuftig is dat het vanouds rete mirabilis (wondernet) wordt genoemd. Het warme slagaderlijke bloed dat vanuit het lichaam komt, stroomt in de poten zeer dicht langs het koude aderlijke bloed dat op de terugweg is naar het hart.
De warme bloedstroom kan zo zijn warmte efficiënt afstaan aan de terugkerende ader. Het slagaderlijke bloed raakt daarmee al een deel van zijn warmte kwijt voordat het bloed verder de poten instroomt en in contact komt met de koude buitenlucht. Op die manier blijft veel warmte voor het lichaam behouden.

In de winter ligt de terugkerende ader in de kern van de poot, zodat weinig warmte verloren gaat. In de zomer verplaatst deze ader zich naar de huid van de poot, zodat het bloed gemakkelijk de overtollige warmte kwijtraakt.
Het warmte verlies wordt in de winter nog verder beperkt doordat de bloedvaatjes dicht bij de naakte huid zich vernauwen. Op die manier blijft veel warmte voor het lichaam behouden.

Toch lopen vogels, zoals eenden en meeuwen, wel degelijk kans vast te vriezen wanneer ze langdurig stilstaan op het ijs. Meestal gaan de vogels op hun buik liggen en trekken vervolgens de poten op, tussen de buikveren.
Het bevederde lichaam is namelijk beter geïsoleerd dan de poten. Op de plaats waar de spieren beginnen, vlak boven het loopbeen, beginnen ook de veren. De naakte vogelpoten bevatten geen spieren, alleen pezen. Daarom is er weinig energie nodig in de poot. Als het koud is, kan de bloedtoevoer daarom beperkt blijven tot wat nodig is voor vervanging en aangroei van huid en nagels. Onder extreem koude omstandigheden trekken de bloedvatwanden zich samen zodat een minimum aan bloed door de poot stroomt, juist genoeg om niet af te sterven en niet te snel vast te vriezen aan de ijsvloer.
Vanochtend zag ik hem weer, de IJsvogel die even kwam kijken of er een visje te vangen was.
Helaas, alle vijvers zijn dichtgevroren.
De afgelopen 2 winters zijn er al veel Ijsvogeltjes gesneuveld, en dat zal deze winter weer gaan gebeuren vrees ik.
De foto in de tuin is van een paar jaar geleden….de enige keer dat ik het beestje scherp op de foto heb.

Afgelopen juli zag ik 3 IJsvogels bij elkaar … een heel slechte foto maar het was dan ook op grote afstand en voor mij een unieke situatie dus toch een ( wazig ) aandenken.


Vandaag ben ik ook eens een wandeling gaan maken, de zon scheen zodat de rijp al snel verdween. Alleen op schaduwrijke plekken bleef het enigszins wit.

Wat vogels betreft viel de wandeling tegen … behalve wat vinken en koolmezen was het stil. Ook geen bijzondere eenden en spechten vandaag, die had ik toch wel verwacht. Ik moest mijn aandacht maar op andere plaatjes richten.



Op een afgelegen paadje liep ik om een paar struiken heen en stond ik opeens oog in oog met een grote bijna helemaal witte roofvogel….zou het een buizerd zijn? Hij was heel groot. Het beest schrok net zo erg van mij als ik van hem. Geen foto. Helaas, want dat was wel het hoogtepunt van vandaag.

Dan maar naar het park … kijken of daar nog vreemde eenden in de bijt waren, maar nee … alleen maar wilde en soepeenden, wat waterhoentjes die te snel waren voor mijn camera en inmiddels verkleumde vingers. De vijver was wel al helemaal dicht gevroren .. dat belooft binnenkort weer schaatsplezier.

Ah, een Aalscholver … wat heeft die een gek staartje

Van voren met tegenlicht

Nu snel richting huis voor een bak koffie, brrrrr wat heb ik het koud

Het begint helemaal te bewolken, zonnetje weg en het vriest want deze pegel druppelt niet.

Zojuist weer terug uit de Eifel waar we nog wat ditjes en datjes in huis gedaan hebben.
Het was er grauw en donker weer maar een grote groep Goudvinken fleurde de boel wat op. Ik schat dat het er ongeveer twintig waren, en de vrouwtjes waren in de meerderheid hoewel die niet zo dichtbij het raam kwamen.

Ze deden zich tegoed aan het zaad van onkruid … restjes die de vele Kneutjes hadden overgelaten.


De foto’s zijn niet geweldig, ik moest ze maken door een smerig raam met slecht licht.

Maar des al niet te min ben ik er blij mee, hier zie ik ze immers nooit

In de toekomst kan ik daar mijn hart ophalen wat vogels betreft.
Ik had mijn vraag over de chaotische Kraanvogels voorgelegd aan een vriend van me wat een echte vogelkenner is en dit is zijn antwoord.
De chaos komt doordat de vogels zich moeten orienteren hoe ze verder moeten. Vaak is die noodzaak er als er een verstoring van de rust is geweest door vliegtuigen, jagers of bijvoorbeeld onverwachte weersverandering.Normaal nemen de meest ervaren en sterkste vogels het initiatief als het op koersbepalen aan komt. Deze vliegen echter niet altijd op kop om energie te sparen (net als peleton bij wielrennen). Wat je dan dus waarneemt is een reorganisatie binnen de groep die best lang kan duren voordat er weer een mooie V-vorm onstaat. Deze rommelige vlucht kan ook betekenen dat er wordt gezocht naar een geschikte rust- en voedselplek.
Weer wat geleerd.
Vandaag een Zanglijster in mijn tuin… ik moet toch mijn ramen eens gaan wassen 🙂
