Een paar dagen geleden vroeg ik het me nog af …. hebben vogels geen last van koude pootjes?
Nu kreeg ik de nieuwsbrief van de vogelbescherming en daarin staat precies deze vraag … toevallig.
Hier het antwoord van de Vogelbescherming
Krijgen vogels geen koude voeten in de winter?
Vogels hebben een mechanisme om de temperatuur in hun poten zo te regelen, dat deze een paar graden boven de omgevingstemperatuur blijft. Daarmee houden ze net voldoende warmte vast om de poten voor vastvriezen te behoeden.
Vogels hebben geen zweetklieren maar reguleren hun lichaamswarmte vooral via de mondholte en de onbevederde lichaamsdelen, zoals de pootjes. In de winter wordt een te groot warmteverlies door de pootjes voorkomen door een tegenstroomprincipe, dat zo vernuftig is dat het vanouds rete mirabilis (wondernet) wordt genoemd. Het warme slagaderlijke bloed dat vanuit het lichaam komt, stroomt in de poten zeer dicht langs het koude aderlijke bloed dat op de terugweg is naar het hart.
De warme bloedstroom kan zo zijn warmte efficiënt afstaan aan de terugkerende ader. Het slagaderlijke bloed raakt daarmee al een deel van zijn warmte kwijt voordat het bloed verder de poten instroomt en in contact komt met de koude buitenlucht. Op die manier blijft veel warmte voor het lichaam behouden.
In de winter ligt de terugkerende ader in de kern van de poot, zodat weinig warmte verloren gaat. In de zomer verplaatst deze ader zich naar de huid van de poot, zodat het bloed gemakkelijk de overtollige warmte kwijtraakt.
Het warmte verlies wordt in de winter nog verder beperkt doordat de bloedvaatjes dicht bij de naakte huid zich vernauwen. Op die manier blijft veel warmte voor het lichaam behouden.
Toch lopen vogels, zoals eenden en meeuwen, wel degelijk kans vast te vriezen wanneer ze langdurig stilstaan op het ijs. Meestal gaan de vogels op hun buik liggen en trekken vervolgens de poten op, tussen de buikveren.
Het bevederde lichaam is namelijk beter geïsoleerd dan de poten. Op de plaats waar de spieren beginnen, vlak boven het loopbeen, beginnen ook de veren. De naakte vogelpoten bevatten geen spieren, alleen pezen. Daarom is er weinig energie nodig in de poot. Als het koud is, kan de bloedtoevoer daarom beperkt blijven tot wat nodig is voor vervanging en aangroei van huid en nagels. Onder extreem koude omstandigheden trekken de bloedvatwanden zich samen zodat een minimum aan bloed door de poot stroomt, juist genoeg om niet af te sterven en niet te snel vast te vriezen aan de ijsvloer.
Welkom op Sandra's FOTOblog 